Overbelasting mantelzorg

Overbelasting bij mantelzorgers

Overbelasting bij mantelzorgers is een groot probleem: meer dan 400.000 zijn al overbelast, en nog veel meer lopen het risico om overbelast te raken. Wat zijn daar de oorzaken van? Wat zijn de gevolgen? En: hoe kunt u voorkomen dat het u overkomt? U leest het in dit artikel.

Definitie van overbelasting bij mantelzorgers

Wat is een goede definitie van overbelasting bij mantelzorgers? De volgende: ervaart u als mantelzorger dat a) de zorg te veel afhangt van uw inzet, b) u geen tijd meer heeft voor uw eigen leven (hobby’s, werk, sociale contacten, etc.), c) dat uw eigen gezondheid in gevaar komt of d) dat u problemen krijgt op uw werk of in persoonlijke relaties? Dan wordt u overbelast door de mantelzorg die u verleent.

Cijfers

Precieze cijfers over het aantal overbelaste mantelzorgers zijn er niet. Maar geschat wordt dat zo’n 10% overbelast is. Dit komt neer op bijna een half miljoen mensen. Bijna 200.000 zijn zelfs ‘ernstig’ overbelast.

Oorzaken

Hoe ontstaat overbelasting bij mantelzorgers? Wat zijn de oorzaken ervan? In het kort is de oorzaak: omdat de mantelzorg steeds zwaarder wordt.

De zorg begint meestal klein: u en uw partner worden ouder, en één van beiden heeft op een gegeven moment hulp nodig. Bijvoorbeeld met opstaan. Vanaf dat moment begint de mantelzorg.

Na verloop van tijd wordt de zorgbehoefte groter. En daardoor de zorg zwaarder. Het kan even duren voordat er een grens bereikt is. En waar die grens precies ligt, is lastig te herkennen.

Ook hoe u de mantelzorg beleeft, speelt mee. Wat in het begin niet zwaar is, kan dat later wél zijn. Bijvoorbeeld doordat er heel veel zorg bij is gekomen. En op een gegeven moment denkt u: ‘Wanneer heb ik weer eens tijd voor mezelf?’

Daarnaast is de toekomst vaak onzeker: welke behoeftes komen er straks bij? Wanneer houdt de mantelzorg op? Wanneer krijgen we hulp van buitenaf? Die onzekerheid zorgt er ook voor dat u de taak als steeds zwaarder ervaart.

Zo bouwt de zorgbelasting steeds meer op, tot het punt is bereikt waarop u overbelast bent. Maar omdat u uw naaste, die zorg nodig heeft, boven uzelf stelt, bagatelliseert u uw eigen klachten. Ook dat draagt bij aan het risico op overbelasting.

Gevolgen

De gevolgen van overbelasting kunnen ernstig zijn. Het kan uiteindelijk leiden tot ontspoorde mantelzorg. Dat is mantelzorg die omslaat in een ongezonde situatie. Dan is er bijvoorbeeld sprake van verwaarlozing, omdat de mantelzorger de zorg niet meer aankan.

Of er worden dingen gevraagd die de mantelzorger simpelweg niet kan: complexe zorghandelingen die alleen een professionele zorgverlener kan doen.

Hierdoor kan zowel de gezondheid van degene die zorg krijgt, als de mantelzorger zelf, in gevaar komen. Daarom is het zo belangrijk dat overbelasting voorkomen wordt.

Een ander gevolg kan zijn dat u als mantelzorger in een burn-out raakt.

Overbelasting herkennen

Om overbelasting te voorkomen, moet u het op tijd herkennen. Let op de volgende symptomen:

  • Geestelijke klachten zoals stress, met als gevolg weinig eetlust, verlies van gewicht, u bent gespannen en/of nerveus. Daarnaast ook concentratieproblemen
  • Door de stress gaat u ongezonder leven: meer drinken, roken of kalmeringsmiddelen nemen
  • Lichamelijke klachten, zoals rug- en schouderpijn
  • Slapeloosheid en vermoeidheid

Overbelasting voorkomen

Hoe kunt u overbelasting als mantelzorger voorkomen? Het is soms lastig, maar:

  • Wees u bewust van de risico’s. Door dit artikel te lezen, heeft u daar al een stap in gemaakt
  • Bewaak uw grenzen. Die moet u eerst goed stellen; anders weet u niet wanneer u een grens overschrijdt
  • Vraag hulp als u dat nodig heeft. Aan familie, vrienden en kennissen. Aan uw huisarts. Wie dan ook: praat erover. Alleen dat al kan opluchten. Maar er is ook veel ondersteuning mogelijk

Er zijn nog veel meer dingen die u kunt doen om overbelasting te voorkomen. Eén daarvan is laagdrempelige hulp inhuren. Bijvoorbeeld van een zorgstudent die (tijdelijk) taken van u overneemt.

Overbelasting voorkomen dankzij een zorgstudent

Met De Thuiszorg Student leveren wij laagdrempelige thuiszorg: lichte zorgtaken door een zorgstudent. Bijvoorbeeld samen wandelen of fietsen. Tuinieren. Of simpelweg gezelschap houden. Zo’n zorgstudent kan ook even de zorg van u als mantelzorger overnemen. Zo heeft u even tijd voor uzelf, waardoor u het risico op overbelasting kleiner maakt.

Wilt u weten wat er mogelijk is?

Neem contact op

Bent u op zoek naar particuliere thuiszorg? De Thuiszorg Student levert laagcomplexe thuiszorg en kan per direct starten. Bekijk ons hele zorgaanbod.

Auteur: Just

Just schrijft blogartikelen en doet werving en selectie